2019

Το έργο του Ερίκου Ίψεν Το Κουκλόσπιτο παρουσιάστηκε σε νέα μετάφραση και σκηνοθεσία της Αύρας Σιδηροπούλου από τον Τεχνοχώρο ΕΘΑΛ στη Λεμεσό και τη Λευκωσία τον Νοέμβριο και Δεκέμβριο του 2019.

Η κοινωνική ματιά του συγγραφέα φαντάζει περισσότερο από ποτέ σημαντική στην εποχή μας, όπου η γυναίκα εξακολουθεί να υφίσταται τον εξευτελισμό της ταυτότητάς της με ποικίλες μορφές, ανάμεσα στις οποίες και η εμπορευματοποίηση της σεξουαλικής υπόστασης. Πέρα από τα πιο πάνω, η ανατρεπτική, πρωτοποριακή για την εποχή της χειραφέτηση της Νόρας δεν παύει να συγκλονίζει τον σύγχρονο θεατή με μια ευρύτερα ανθρωπιστική έννοια. Μέσα από τις ισχυρά δομημένες δυαδικές σχέσεις-καθρέφτες και τα ευφυή θεματικά και αισθητικά μοτίβα του Ίψεν, ο συμβολισμός του «κουκλόσπιτου» παραμένει αέναα πολυσήμαντος τόσο για τις γυναίκες όσο και τους άντρες που ασφυκτιούν μέσα την υποκρισία της κοινωνίας στην οποία ζουν, αλλά και στον ίδιο τους τον εαυτό· για αυτούς που έχουν επιλέξει συνειδητά ή και ασύνειδα μία δύσκολη πορεία προς την προσωπική ελευθερία.

Η παράσταση αυτή, σε μία νέα, αιχμηρά σύγχρονη, ελεύθερη απόδοση, καθιστά τα οικεία πρόσωπα του έργου ταυτόχρονα θύματα και θύτες κοινωνικών συμβάσεων που τα τραυματίζουν και τα κρατούν εγκλωβισμένα, μέχρι έως ότου μπορέσουν να κατακτήσουν έναν βαθμό αυτογνωσίας. Στη Νόρα, τον Τόρβαλντ, τον Κρόγκσταντ, την Κριστίνε και τον Δρα Ρανκ βλέπουμε να εναλλάσσεται η ανθρώπινη σκληρότητα αλλά και η αφοσίωση, ο κυνισμός και η τρυφερότητα, και, εν τέλει, να αναδύεται εύγλωττα το ένστικτο της αυτοσυντήρησης και της αυτοπραγμάτωσης, που τους προσδίδει δραματικό μέγεθος αλλά και διαχρονική αλήθεια.

Αυτή η επανεξέταση του κειμένου του Ίψεν δεν φιλοδοξεί παρά να δημιουργήσει έναν άλλο σταθμό στην ερμηνευτική συνέχεια του έργου, αλλά και μια νέα προοπτική που μπορεί συμβάλλουν στην συνεχώς ρευστή ταυτότητα και πρόοδο του πρωτότυπου κειμένου. Έχουμε δημιουργήσει ένα σύγχρονο και ιδιαίτερα αναγνωρίσιμο περιβάλλον, επιχειρώντας να μεταφέρουμε το κείμενο στο παρόν, καθώς το έργο του Ίψεν φαίνεται ιδιαίτερα επίκαιρο σήμερα, δεδομένης και της δυναμικής του κινήματος MeToo. Πρόθεσή μας να διερευνήσουμε και να απεικονίσουμε αυτό που φαίνεται να έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην Κύπρο σήμερα: ο αγώνας να διατηρηθεί άθικτη η οικογενειακή εικόνα, ακόμη και όταν η οικογένεια καταρρέει και η ενδοοικογενειακή βία είναι περισσότερο παρούσα από ποτέ.

Μετάφραση-Σκηνοθεσία: Αύρα Σιδηροπούλου
Σκηνικά-κοστούμια: Γιώργος Τενέντες
Μουσική Σύνθεση: Βάνιας Απέργης
Σχεδιασμός Φωτισμών: Αλεξάντερ Γιότοβιτς
Video Art: Άρτεμις Τζάβρα-Bulloch
Boηθός Σκηνοθέτη: Μαρία Χατζηστυλλή
Διανομή: Βασιλική Κυπραίου, Νεοκλής Νεοκλέους, Θανάσης Δρακόπουλος, Φώτης Αποστολίδης, Μυρτώ Κουγιάλη, Μαρία Πόβη, Λεωνίδας Έλληνας.

Κριτικές (αποσπάσματα):

Μαρίνα Αθανασίου, Διδάκτωρ Θεατρολογίας
«Μία σύγχρονη ανάγνωση ενός κλασικού έργου, που υποδηλώνει βαθιά μελέτη από μέρους της σκηνοθέτιδας, η οποία κατανόησε πλήρως τα νοήματα του έργου και προσπάθησε να τα επικοινωνήσει στον θεατή της με έναν ξεκάθαρο, αλλά συνάμα ποιητικό τρόπο. Μια παράσταση με ιδιαίτερες απαιτήσεις που προϋποθέτει έναν υποψιασμένο θεατή, ο οποίος θα καταφέρει να την αποκωδικοποιήσει.»
«Η αφαίρεση από τη σκηνοθέτιδα της σκηνής που η Νόρα φεύγει κτυπώντας την πόρτα πίσω της και την αντικατάστασή της από τη σκηνή με την Νόρα να παραμένει καθισμένη στο σαλόνι ανακοινώνοντας την απόφασή της με απόλυτη εξωτερική ηρεμία, ενώ στο πρόσωπό της ήταν έκδηλη η απογοήτευση και η κατάρρευση του κόσμου της, ήταν κυριολεκτικά καθηλωτική.»
«Μια παράσταση που αποτελεί τροφή για σκέψη για τις σύγχρονες κοινωνίες.»

Εφημερίδα Λεμεσός
«Οι συντελεστές του έργου υπέροχοι. Η σκηνοθέτης και ηθοποιοί κατάφεραν να φέρουν τον Ίψεν στη σημερινή εποχή, διατηρώντας δυνατά τα διαχρονικά του μηνύματα. Στην αρχή η ισχνή σιλουέτα της πρωταγωνίστριας ξενίζει. Στην εξέλιξη όμως συμφωνείς πως μόνο από τέτοιο σώμα νευρώδες, βγαίνει η φλόγα που φωτίζει και καίει.»